Iti tengnga ti rinnupak a Marcos-Duterte, ilaban ti pagimbagan ti umili

Ti baro a ronda ti rinnupak dagiti Marcos ken Duterte ket sarming ti kinauneg ti krisis iti pulitika ti bulok nga agar-ari a sistema. Ipakpakita daytoy ti saan a maresolba a susik dagiti agriribal a bunggoy dagiti burukrata-kapitalista nga agpapada a buklis iti bileg ken dagiti gamrud nga agtatakaw iti kaban ti pagilyan.

Agpangpangta nga agtennag iti naranggas a tukad daytoy a risiris iti baet ti dua a bunggoy nga agpada a nabartek iti turay. Balbaliw a bimmara ti susik itay nabiit kalpasan a naiparang ti kunniber ni Vice President Sara Duterte iti panagaramat ti nasurok ₱600 milyon a “confidential and intelligence funds.” Iti sango ti desperasyon a kaluban ti naibunannag a korapsyon, iwaswasiwas ni Duterte ti poder na idi nagkedked a pumauneg iti maiyar-aramid nga imbestigasyon ti Kongreso ken agaramid kadagiti iligal nga addang tapno lapdan daytoy.

Agdadata a pinangtaan ni Duterte ti biag ni Marcos, ti asawa na a ni Lisa ken Speaker Martin Romualdez, nga agpapada nga inakusaranna nga agpangpangta iti biag na. “Pinatulan” ni Marcos ti kasdiay a pangta ken pinatignay na ti pulis ken nadumaduma nga ahensya ti estado tapno agaramid kadagiti addang a legal kontra ken Duterte. Iti sango ti pumigpigsa a panawagan ti impeachment wenno panangpadisi ken Sara Duterte, nakibiang met ti lakay a Rodrigo, dati a presidente, nga agdadata a nagpanawagan kadagiti agkakabanwag nga upisyal ti militar nga umaksyon iti sango ti kunana a “tukko-tukkol a panangidaulo” ni Marcos. Gungundawayan ni Duterte dagiti arungaing ti umili laban iti rehimen Marcos ken sentimyento kontra iti imperyalismo a US, tapno gaburan ti panangparigat, pasismo ken panagpakaaso-aso idi ti rehimen na iti US ken China.

Ad-adda a sungsungrodan dagitoy a susik ti pungtot ti umili a Pilipino kadagiti agar-ari a dasig, partikularen iti agar-ari a bunggoy a Marcos ken Duterte. Ammo la unay ti umili a daytoy a panagriribal para iti turay ket saan nga agtataud iti anyaman a nangato a prinsipyo wenno tarigagay, nu di ket iti panagiinnagaw iti dakkel a badyet, dagiti kontrata iti gubyerno, kontrol ken impluwensya iti militar ken pulis, ken dadduma pay a pribilehiyo para iti pakinabang ti pamilya ti tunggal maysa ken bunggoy dagiti burukrata kapitalista. Ibagbagi dagitoy dagiti kakarwan a napeklan a dinastiya iti pulitika, a manannama nga agdidinnuklos ken agdidinnungpar iti umay a panagbobotos.

Ad-adda a tumadtadem ti pungtot ti umili iti sibubukel nga agar-ari a sistema gapu iti pannakabuyangyang iti korapsyon ken krimen dagiti nakatugaw iti poder—agpada a dagiti Duterte ken Marcos. Bayat a binilyon a piso a kwarta ti umili ti inaldaw a gasgastaren dagiti Marcos ken dagiti Duterte, pinullo a milyon a mangmangged, mannalon, dagiti nakurapay, dagiti kadawyan nga empleyado ken babassit a propesyunal ti inaldaw nga agsagsagaba iti agkakangato a presyo dagiti magatgatang ken singir kadagiti serbisyo, nababa a sweldo ken saan nga umanay a sapul, kinaawan ti trabaho ken pagsapulan, panag-agaw ti daga ken pagbiagan, pannakailumlom iti utang ken dadduma pay a padagsen.

Bayat nga agrangranget dagiti Marcos ken Duterte, kasapulan nga agtignay ti umili tapno ilaban dagiti pagimbagan da a pang-ekonomya, ilaban dagiti karbengan da, pagsungbaten dagiti Duterte kadagiti krimen da iti umili ken singiren ni Marcos iti pannakikumplot na kadagiti Duterte tapno maipatugaw iti poder ken iti panagaramat iti terorismo ti pasista nga estado tapno pawilan ti bumangbangon nga umili. Tuloy-tuloy a gungonen ti agar-ari a rehimen Marcos ti dumakdakkel a dumakkel a protesta ti umili.

Ti panagiduron ti manopulo nga organisasyon iti kaso nga impeachment kontra ken Sara Duterte iti Kongreso ket nasken a suportaran ti nalawa nga umili kas panangted boses iti rurod da iti korapsyon ken panaggastar iti pondo ti umili. Rumbeng nga iduron daytoy ti umili nangruna iti sango ti pablaak ni Marcos a saanen nga ituloy daytoy iti amak a bweltaan isuna dagiti Duterte. Kagiddan ti panangpadisi iti bise presidente, kasapulan nga ipinget nga iyabante ti umili ti kaso a naiyuli iti International Criminal Court kontra ken Rodrigo Duterte, ken iduron nga isuna ket maaresto, maibalud, malitis ken dusaen kas bayad kadagiti krimen na iti sangakataw-an.

Bayat a pagsungsungbaten ni Duterte kadagiti krimen na iti umili, kasapulan a singiren ti umili ti rehimen Marcos iti nasaknap a korapsyon kas ti ginasut a bilyon a Maharlika Fund, panangbawi iti tinakaw a kinabaknang ti pamilya a Marcos, panangwaldas iti binilyon a piso nga “intelligence funds” ken “unprogrammed funds,” awan sarday a panagngato ti presyo ti bagas, langis ken dagiti gagatangen, panangilansa iti sweldo, dagiti patakaran a maka-gangannaet ken kontra-marigrigat ken panangpawil kadagiti demokratiko a karbengan.

Nasken a maikkan dalan ken langa ti kolektibo a panangipakita ti pungtot ti umili iti agpada nga uleg nga agar-ari a bunggoy a Marcos ken Duterte. Rumbeng nga isayangkat dagiti asembliya, porum, dagiti talakayan ti umili ken dadduma pay a taripnong ti masa kadagiti kampus, pabrika, dagiti komunidad, upisina, palengke, simbaan ken dadduma pay a lugar ti pagtitiponan da tapno agserbi a pagayusan ti tignay panagiinnadal kadagiti isyu ken parikut ti umili ken pamuspusan para iti panagiyebkas kadagiti arungaing da.

Kasapulan a reppeten ti umili iti nadumaduma a langa, tukad ken saklaw dagiti panagsisilpo, alyansa ken timpuyog. Nasken a tuloy-tuloy a papigsaen dagiti unyon ken organisasyon ti masa nga agserserbi a bugas iti panagbukel ti nalaplapad a panagkaykaysa ti umili.

Tapno agbalin a pudno a pwersa ti panaglaban ti masa, kasapulan a mapangngeddeng nga umaddang a paabante ti ginasgasut agingga a rinibribo a kadre, propagandista ken organisador nga agipaay ti amin a sirib ken kabaelan da, sibubukel a panawen a tumapog iti kamasaan ken naan-anay nga umarakup iti biag ken dangadang da.

Kagiddan ti panagdar-ay kadagiti labanan iti kongreso, dagiti korte, dagiti ahensya ti gubyerno ken dadduma pay a tay-ak ti dangadang—ken kangrunaan kadagitoy—nasken nga ipan ti umili ti laban iti kalsada, nu sadinno a maipakpakita ken maar-aramat ti pigsa da a nakabasar iti nalawa ken natibker a panagkaykaysa da. Kadagiti rali iti kalsada, ingge’t pigsa da a maiyeb-ebkas dagiti arungaing da ken mailablaban dagiti kadawatan da.

Ti burukrata kapitalismo, kagiddan ti imperyalismo ken pyudalismo, ti mangbukbukel ti tallo a basaran a parikut ti umili a Pilipino, kangrunaan nga ibagbagi tatta ti parigat ken pasista a rehimen US-Marcos. Magibusan laeng dagitoy iti panangiyabante ti nailyan-demokratiko a rebolusyon babaen ti armado a dangadang umannurot iti estratehiya ti naunday a gubat ti umili, tapno gun-oden ti pudno a nailyan a wayawaya ken demokrasya.