Kung mahimo lang, gilayog na sa mga paryente sa mga biktima sa mini nga gubat kontra-droga si Rodrigo Duterte sa dihang miatubang siya sa pagdungog sa Kongreso. Nangakig ang mga pamilya tungod sa iyang kaswal nga pagdepensa sa mga pagpamatay, pagduso nga tanang mga biktima sa mini nga gubat mga “kriminal” ug tumang walay pagbasol sa iyang gikutlo nga mga kinabuhi. Bisan og dili sila kumportable nga makita ug makauban siya sa usa ka kwarto, giagwanta nila ang presensya sa kanhi presidente aron ipakita kaniya nga andam silang ipanghingusog sa tanang natad ang ilang panawagan alang sa hustisya.
Duha ka beses na nga miatubang si Duterte sa pagdungog sa Kongreso. Niadtong Oktubre 28, gigamit niyang entablado ang pagdungog sa Senado aron magbagolbol sulod sa pipila ka oras nga halos walay nagasaway. Uban ang iyang mga akusadong senador, gidaut niya ang mga nagbutyag sa brutalidad ug kadunot sa mini nga gubat kontra-droga. Subli niyang gisulayan kini pagbuhat sa kongreso niadtong Nobyembre 13. Sa parehas nga pagdungog, giangkon niya ang “ligal ug moral nga tulubagon” sa mini nga gubat kontra-droga. Giangkon niya ang pagtunhay sa death squad sa Davao kaniadtong siya pa ang meyor, pagpondo sa mga operasyon sa mga pulis, pagtudlo og upisyal aron mangulo sa grupo nga giingong nagpahamtag og “modelong Davao” nga ekstra-hudisyal nga pagpamatay sa nasudnong langkub, pagpatay sa “6-7 ka tawo” ug daghan pang uban. Apan dihang gipangutana siya bahin sa mga partikular nga kaso, wala siya’y nahinumduman, nailhan o pakialam.
Ang pagpamakak ni Duterte insulto dili lamang sa mga pamilya sa mga biktima ug sa iyang nakaatubang nga mga kongresista, kundi bisan sa tibuok katawhan. Ginalingla niya ang katawhan gamit ang mga ligal nga termino aron ilimod ang personal nga tulubagon. Gihagit pa niya ang International Criminal Court (ICC) nga siya arestuhon na ayha siya mamatay apan pagkatalikod, hugot niyang giduso nga walay awtoridad ang korte sa nasud ug wala niya kini giila. Bisan pa man niini, walay duda nga napatud-an na ang mga pagpatay ilalum sa mini nga gubat kontra-droga usa ka palisiya sa iyang rehimen. Tanan niyang giyawyaw sa Senado ug kongreso mahimong gamiton sa ICC aron mapanubag siya sa krimen batok sa katawhan, sumala pa sa mga abugado.
Panawagan sa mga abugado, mga demokratikong grupo ug grupo sa tawhanong katungod, nga imbestigahan sa mga kongresista kung asa naggikan ang pondong ginareward ni Duterte sa mga pulis ug death squad pinaagi sa nabutyag nga “reward system” o sistemang pabuya. Giduso nila ang butyag sa paggamit ni Duterte sa gunit niya kanhing daku kaayong confidential and intelligence funds. Uyon usab sila sa sugyot sa usa ka kanhing senador nga ablihan ang mga bank account sa pamilyang Duterte aron makita ang pagsulod dinhi sa pagpanuhol sa mga drug lord nga Chinese ngadto kanila.
Sa taas nga pakigbisog alang hustisya, wala magdahum ang mga pamilya sa mga biktima nga maimbestigahan kini Senado ug Kongreso. Apan pangutana nila, karong nagkadaghan na ang nangutana, nganong naghilumhilum si Ferdinand Marcos Jr ug nganong dugay kaayo sila gihatagan og suporta?
Igo na ang ebidensya aron kasuhan ug taralon sa estado si Duterte, matud nila. Kini dili lang dapat responsibilidad sa mga pamilya sa biktima. Giduso usab nila ang pag-ila sa awtoridad ug imbestigasyon sa ICC nga andam nang magpagawas og mandamyento de aresto batok kaniya ug sa iyang mga kakunsaba. Angayan nang mobalik ang nasud ngadto ICC aron mapadali ang proseso, matud nila.
Giawhag sa mga grupo ang Kongreso nga imbestigahan ang gatusan pa ka ekstra-hudisyal nga pagpamatay sa mando ni Duterte batok sa unyonista, aktibista ug tigpanalipud sa tawhanong katungod. Ang mga pulis ug upisyal nga nalambigit sa gubat kontra-droga mao usab ang mga nagapatuman dinhi. Sa umaabot nga mga pagdungog, pagatagdon ang mga kaso sa pagpatay sa siyam ka aktibista sa Southern Tagalog sa giilang “Bloody Sunday Massacre.”
Sa mga adlaw sa pagdungog diin nag-unang dinapit si Duterte, naglunsad ang mga demokratikong grupo, uban ang pamilya sa mga biktima, og mga protesta aron ipanawagan ang pagpriso kaniya.
